- Amerikaanse staatsobligaties staan al meer dan een eeuw bekend als één van de meest veilige beleggingen.
- Maar die reputatie wankelt, nu de zorgen over de combinatie van een zeer hoge staatsschuld en stijgende rentes twijfel zaaien over de gezondheid van de Amerikaanse overheidsfinanciën.
- De verkoopgolf op obligatiemarkten van afgelopen oktober toont aan dat sommige beleggers een hogere risicopremie willen voor Amerikaans staatspapier.
- Lees ook: De Amerikaanse staatsschuld dreigt onhoudbaar te worden
Amerikaanse staatsobligaties staan bekend als veilige haven in tijden van onzekerheid, maar die reputatie heeft de laatste tijd een flinke deuk opgelopen.
Beleggers maken zich meer zorgen over de risico’s van Amerikaanse staatsleningen, gelet op de hoogte van de Amerikaanse staatsschuld in combinatie met de sterk gestegen rente. Afgelopen vrijdag verlaagde kredietbureau Moody’s de vooruitzichten voor de VS naar “negatief”, wat aangeeft dat een verlaging van het cijfer voor de kredietwaardigheid van de Amerikaanse overheid in de toekomst mogelijk is.
In oktober daalden de koersen van Amerikaanse staatsobligaties fors, waarbij de rente op de 10-jarige Amerikaanse staatsleningen even tot boven de 5 procent steeg. Deze maand is sprake van enige kalmering met licht koersherstel en een beperkte rentedaling.
Het risico op financiële problemen voor de Amerikaanse overheid treft vooral langlopende staatsobligaties. Afgelopen juni bleek uit onderzoek van de Amerikaanse centrale bank dat vooral kortlopende Amerikaanse staatsleningen als veilige haven worden gezien in tijden van onzekerheid. Zo steeg tijdens de kredietcrisis van 2008 de instroom in staatspapier met een korte looptijd, terwijl dit veel minder het geval was voor langlopende obligaties.
"Het risico op wanbetaling is ook bij langlopende staatsleningen zeer gering, maar er is wel een renterisico en een risico wat betreft de liquiditeit", schreef de Federal Reserve van Dallas in het rapport.
Wanbetaling van Amerikaanse overheid was lange tijd ondenkbaar: dat is niet meer zo
Toch maken sommige beleggers zich wel degelijk zorgen over het risico op wanbetaling van de Amerikaanse overheid. Eerder dit jaar schreven analisten van adviesbureau Richard Bernstein dat de premies voor verzekeringen tegen wanbetaling op Amerikaanse staatsleningen dit jaar tot de hoogste niveaus zijn gestegen sinds 2011. Dat duidt erop dat financiële markten het "ondenkbare" toch beginnen te overwegen.
Kredietbeoordelaar Fitch deed afgelopen augustus een duit in het zakje met een verlaging van de kredietrating van de VS, waarbij de stijgende schuldenlast van de VS en de gespannen situatie in de Amerikaanse politiek als redenen werden genoemd.
De vraag is nu wat kredietbeoordelaar Moody's gaat doen. Als die de kredietrating van de VS verlaagt, valt de Amerikaanse staatsschuld bij geen van de drie grote kredietbureaus meer in de veiligste categorie.
Volgens modelberekeningen van economen van de University of Pennsylvania betekent doorgaan met het huidige begrotingsbeleid dat de VS over pakweg twintig jaar niet meer aan zijn schuldverplichtingen kan voldoen.
Opvallend is dat recente veilingen van nieuwe Amerikaanse staatsleningen gekenmerkt werden door een relatief zwakke vraag naar langlopende staatsleningen, waarbij kopers een hogere rentevergoeding vroegen.
Toch is niet iedereen somber. Analist Gennadiy Goldberg van adviesbureau TD Securities verwacht nog steeds een vlucht naar staatsobligaties in tijden van onzekerheid op financiële markten: "Ik zou echt verbaasd zijn als dat niet het geval zou zijn."